Σχολικός εκφοβισμός- Όσο το συζητάμε τόσο το εξαλείφουμε

Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός, προέρχεται από άλλα παιδιά, συνήθως της ίδιας ηλικίας και αποτελεί μορφή επιθετικής συμπεριφοράς, που εμφανίζεται κυρίως στη σχολική πραγματικότητα, με σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου και τη διαδικασία της μάθησης.  Ο σχολικός εκφοβισμός έχει αρνητικές συνέπειες στο κλίμα του σχολείου, στην κοινωνικοποίηση των παιδιών, στην επικοινωνία στην εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά και στην μετέπειτα ομαλή ενσωμάτωση στην κοινωνία. Επειδή, λοιπόν, το σχολείο αποτελεί μία μικρογραφία της κοινωνίας πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου από τα σχολεία αλλά και από την κοινωνία στο σύνολο της. Όσο περισσότερο μιλάμε για το bullying τόσο το εξαλείφουμε.

Πιο συγκεκριμένα:

Οι γονείς οφείλουν να αποτελούν παράδειγμα και να μαθαίνουν στα παιδιά την έννοια της διαφορετικότητας και της ισότητας. Όλοι είμαστε ίσοι αλλά όχι ίδιοι. 

Στο σχολείο να αφιερώνουν διδακτικές ώρες για να ενημερώσουν τα παιδιά, να είναι κοντά τους για να νιώθουν ασφάλεια να μιλήσουν για οτιδήποτε και να δοθεί βάση στην αναγκαιότητα συστηματικής επιμόρφωσης της εκπαιδευτικής κοινότητας και στην ανάπτυξη συνεργασίας του σχολείου με τις κοινωνικές υπηρεσίες της χώρας υποδοχής.

Τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο αφού έχουν εισχωρήσει στη ζωή μας και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας ας χρησιμοποιούνται για καλό για να προβάλουν ιστορίες εκφοβισμού, να παρέχουν συμβουλές και υποστήριξη.

Σε επίπεδο κοινωνίας θα πρέπει να γίνουν συστηματικές προσπάθειες για την ενδυνάμωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ενίσχυση των αξιών του σεβασμού, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Ενώ θα ήταν βοηθητικό να έχουν όλοι πρόσβαση για συμβουλές από δημόσιους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους.

Τέλος, οι ειδικοί επιμένουν ότι τα παιδιά πρέπει να μη φοβούνται, να έχουν το θάρρος της γνώμης και να μάθουν να «αντιδρούν». (πηγή πρόσβασης: ΕΔΩ)

Τα βιβλία σε ρόδες ήταν και φέτος δίπλα μας, όπως και πέρσι, με μια ιδιαιτέρως ευαίσθητη θεματική, αυτήν της ισότητας των ανθρώπων. Μέσα στο υλικό υπήρχαν κάποια βιβλία με μια ραγισμένη καρδιά και αυτά μας έδωσαν το έναυσμα να συζητήσουμε σχετικά με όσα μας πληγώνουν από την συμπεριφορά τόσο των συμμαθητών και φίλων μας όσο και των ενηλίκων που υπάρχουν στη ζωή μας. Στη συνέχεια επιλέξαμε να διαβάσουμε και να ξεφυλλίσουμε τα βιβλία της βαλίτσας.

Η ενσυναίσθηση είναι η δεξιότητα που προσπαθούμε να διδάξουμε στους μαθητές καθώς αυτή βοηθάει στον σεβασμό του άλλου. Μπήκαμε λοιπόν στα παπούτσια των άλλων και αντιπαραβάλαμε την ψυχή μας με ένα κομμάτι χαρτί που τσαλακώνεται κάθε φορά που το πληγώνουν... Όσο και να το ισιώσουμε δεν μπορεί ποτέ να γιατρευτεί πλήρως... Επομένως έχουμε την επιλογή να είμαστε προσεχτικοί στα λόγια και τις συμπεριφορές μας. 

Οι κοινωνικές ιστορίες είναι μια μέθοδος προσέγγισης κοινωνικών προβλημάτων που μέσα από εικόνες ή κούκλες γίνεται αφήγηση μιας ιστορίας με αναφορά στο πρόβλημα που επιθυμούμε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η Σούζυ και ο Μάκης είναι δύο αγαπημένοι φίλοι που διαρκώς επιδεικνύουν συμπεριφορές ο ένας στον άλλο που τους πληγώνουν... τα παιδιά κλήθηκαν να βοηθήσουν και τελικά καταλήξαμε ότι μόνο η συζήτηση λύνει τα προβλήματα. Μάλιστα τους βοηθήσαμε τόσο που μας χάρισαν και ένα παιχνίδι με δημιουργία ιστοριών. Έτσι φτιάξαμε κι εμείς την δική μας κοινωνική ιστορία με τίτλο "Ο θησαυρός" και μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ. 

Και μεταξύ μας τί συμβαίνει;;;; Παίξαμε το παιχνίδι "Μάντεψε ποιος" και εντοπίσαμε θετικές και αρνητικές συμπεριφορές σε παιδιά και εκπαιδευτικούς γιατί όλοι τα έχουμε όλα και αναλόγως με τις περιστάσεις και τους συνομιλητές επιτρέπουμε να βγουν στην επιφάνεια. Το ζήτημα είναι να μάθουμε να ελέγχουμε τις δύσκολες στιγμές μας, αυτές που κάποιος μας θυμώνει ή μας πληγώνει αλλά και να διερευνήσουμε τις στιγμές εκείνες που ωθούμαστε σε εκφοβισμό... Μόνο η συζήτηση θα μας βοηθήσει, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. 

Ακούσαμε το τραγούδι "Μήλα γύρω γύρω στη μέση πορτοκάλια" και γράψαμε σε συννεφόλεξα τις σκέψεις του πορτοκαλιού που δέχτηκε τον εκφοβισμό. Συζητήσαμε για την επίλυση του προβλήματος και καταλήξαμε στη συμφιλίωση μέσα από λέξεις και πράξεις.

Τέλος δανειστήκαμε το κουτί του Σιλάν και ανακαλύψαμε τη δύναμη της αποδοχής της διαφορετικότητας και της ισότητας των ανθρώπων... Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά δεν ξεχωρίζουν τους ανθρώπους σε ανώτερους και κατώτερους, ούτε τους απασχολεί η καταγωγή τους ή η εξωτερική τους εμφάνιση... απλώς μιμούνται συμπεριφορές.